Архіў фемінісцкага пісьма «Расцяжэнне» разам з літаратурным зінам «Фігуры» адкрываюць набор на лабараторыю дэкаланіяльнага пісьма «Карані \ Лісце». Мы прымаем заяўкі на лабараторыю да 11 верасня 2023, 23:59 па Менску. Вынікі адбору мы дашлем не пазней за 15 верасня.
Старт лабараторыі: 17 верасня.
Старт лабараторыі: 17 верасня.
Гэтым разам мы сфакусуемся на тэме дэкаланіяльнага пісьма. Мы будзем абмяркоўваць пытанні мовы і культуры, уплыву імперый на гістарычную памяць, захаванне і рэфлексію над сямейнымі наратывамі — і, вядома, пісаць мастацкія і нон-фікшан тэксты.
Нас цікавіць Беларусь, яе мовы і культуры ў самым шырокім сэнсе. Мы прапануем крытычна асэнсаваць беларускую сучаснасць і мінулае — і ўявіць радыкальную будучыню.
Нас цікавіць Беларусь, яе мовы і культуры ў самым шырокім сэнсе. Мы прапануем крытычна асэнсаваць беларускую сучаснасць і мінулае — і ўявіць радыкальную будучыню.
Пра што будзе гэта лабараторыя?
Гэтая лабараторыя для жанчын, транс і небінарных людзей з Беларусі, якія хочуць напісаць тэксты, звязаныя з фемінісцкай ці дэкаланіяльнай оптыкай. Мы запрашаем літаратар:ак, якія працуюць у любых формах і жанрах.
Мы лічым важным агучваць і даносіць жаночы* вопыт, гаварыць аб структурах дыскрымінацыі і няроўнасці і прыўносіць у літаратуру альтэрнатыўныя бачанні патрыярхатнай рэальнасці. У цэнтр нашай працы мы ставім дзяўчат, жанчын, транс і небінарных людзей і падтрымліваем іх у пошуку свайго голасу і пазіцыі.
Мы запрашаем тых, хто ўжо піша і публікуецца, і тых, хто толькі пачынае свой пісьменніцкі шлях. Мы будзем рады ўбачыць пісьменні:ц і паэт:ак, якія працуюць на рускай і беларускай мовах.
Лабараторыя будзе праходзіць на беларускай і рускай мовах. Для выступаў на англійскай мове мы арганізуем пераклад.
Мы лічым важным агучваць і даносіць жаночы* вопыт, гаварыць аб структурах дыскрымінацыі і няроўнасці і прыўносіць у літаратуру альтэрнатыўныя бачанні патрыярхатнай рэальнасці. У цэнтр нашай працы мы ставім дзяўчат, жанчын, транс і небінарных людзей і падтрымліваем іх у пошуку свайго голасу і пазіцыі.
Мы запрашаем тых, хто ўжо піша і публікуецца, і тых, хто толькі пачынае свой пісьменніцкі шлях. Мы будзем рады ўбачыць пісьменні:ц і паэт:ак, якія працуюць на рускай і беларускай мовах.
Лабараторыя будзе праходзіць на беларускай і рускай мовах. Для выступаў на англійскай мове мы арганізуем пераклад.
Для каго гэта лабараторыя?
Што будзе адбывацца ў лАбараторыі?
На лабараторыі мы прапануем пазнаёміцца з досведам пісьменн:іц і паэт: ак, якія ўжо распрацоўваюць фемінісцкае і дэкаланіяльнае пісьмо.
Першая частка лабараторыі будзе прысвечана рэгіёнам Цэнтральнай Азіі і Каўказа і досведу народаў, якія пацярпелі ад расійскага імпералізму і савецкай акупацыі. Мы сустрэнемся з літаратар:камі з Сакартвела, Казахстана, Кыргызстана, Татарстана і Арменіі і даведаемся, як яны працуюць з тэмамі дэкаланіяльнасці ў сваім пісьме.
Пасля гэтага, у другім блоку, мы пагаворым з беларускімі паэт: камі і пісьменні:цамі пра тое, як яны развіваюць тэму дэкаланіяльнасці ў сваіх працах.
У ходзе лабараторыі фасілітатар:кі будуць прапаноўваць хатнія заданні па жаданні. У ўдзельні:ц будзе магчымасць атрымаць досвед недырэктыўнай працы з рэдактаркай над сваімі хатнімі заданнямі і атрымаць зваротную сувязь ад групы на свае працы. Па выніках лабараторыі мы плануем надрукаваць зборнік з найлепшымі тэкстамі ўдзельні:ц.
Мы не будзем вучыць пісаць на лабараторыі. Мы верым, што пісаць могуць усе. Наша задача — дапамагчы пісьменні:цам і паэт: кам знайсці новыя інструменты і спосабы гаварэння пра гісторыю, культуру і мову.
Мы ведаем, што тэмы сям'і і памяці могуць быць траўматычнымі. Для ўдзельні:ц лабараторыі мы будзем прапаноўваць бясплатныя анлайн-кансультацыі з псіхалагінямі для падтрымкі ў пісьменніцкім працэсе.
Першая частка лабараторыі будзе прысвечана рэгіёнам Цэнтральнай Азіі і Каўказа і досведу народаў, якія пацярпелі ад расійскага імпералізму і савецкай акупацыі. Мы сустрэнемся з літаратар:камі з Сакартвела, Казахстана, Кыргызстана, Татарстана і Арменіі і даведаемся, як яны працуюць з тэмамі дэкаланіяльнасці ў сваім пісьме.
Пасля гэтага, у другім блоку, мы пагаворым з беларускімі паэт: камі і пісьменні:цамі пра тое, як яны развіваюць тэму дэкаланіяльнасці ў сваіх працах.
У ходзе лабараторыі фасілітатар:кі будуць прапаноўваць хатнія заданні па жаданні. У ўдзельні:ц будзе магчымасць атрымаць досвед недырэктыўнай працы з рэдактаркай над сваімі хатнімі заданнямі і атрымаць зваротную сувязь ад групы на свае працы. Па выніках лабараторыі мы плануем надрукаваць зборнік з найлепшымі тэкстамі ўдзельні:ц.
Мы не будзем вучыць пісаць на лабараторыі. Мы верым, што пісаць могуць усе. Наша задача — дапамагчы пісьменні:цам і паэт: кам знайсці новыя інструменты і спосабы гаварэння пра гісторыю, культуру і мову.
Мы ведаем, што тэмы сям'і і памяці могуць быць траўматычнымі. Для ўдзельні:ц лабараторыі мы будзем прапаноўваць бясплатныя анлайн-кансультацыі з псіхалагінямі для падтрымкі ў пісьменніцкім працэсе.
Мы будзем сустракацца анлайн па нядзелях у верасні, кастрычніку, лістападзе і снежні ў адзін і той жа час, 13.00 — 15.00 па Менску. 1 тыдзень = 1 сустрэча. Усяго мы плануем 14 сустрэч.
Калі ласка, рэалістычна ацаніце свае магчымасці прымаць удзел у лабараторыі.
Калі ласка, рэалістычна ацаніце свае магчымасці прымаць удзел у лабараторыі.
Расклад лабараторыі
ФАСІЛІТАТАР:КІ ПРАЕКТУ
ТАМТА МЕЛАШВІЛІ
Узнагароджанная пісьменніца, актывістка і даследчыца, якая жыве ў Тбілісі, Сакартвэла. Аўтарка трох раманаў, зборніка апавяданняў і зборніка вусных гісторый. У сваёй мастацкай прозе Тамта закранае тэмы траўмы, няроўнасці, сэксуальнасці і ўлады. Яе тэксты былі перакладзены на нямецкую, італьянскую, расейскую, харвацкую, літоўскую, македонскую і албанскую мовы. Здымак: Tako Robakidze
ЭЛЬМІРА КАКАБАЕВА
Журналістка, сацыяльны антраполаг, пісьменніца, заснавальніца пісьменніцкага анлайн-курса для жанчын «Сямейная этнаграфія, ці як дэкаланізаваць сваё пісьмо». Сузаснавальніца і рэдактарка літаратурнага праэкта «Qantar.Jazylu», прысвечанага студэнскім пратэстам у Казахстане ў 2022. Сурэдактарка і рыдэрка білінгвальнага літаратурнага зіна «Інтэрвал».
Публікавалася ў зборніках апавяданняў «Без Разрешения» і «Маленькая книга историй о женской* сексуальности» (No Kidding Press), у часопісах «Апполинарий» і «Mumbermag». Пісала тэксты для інсталяцыі Таўс Махачэвай (Lahore Biennale 2020, Пакістан).
Публікавалася ў зборніках апавяданняў «Без Разрешения» і «Маленькая книга историй о женской* сексуальности» (No Kidding Press), у часопісах «Апполинарий» і «Mumbermag». Пісала тэксты для інсталяцыі Таўс Махачэвай (Lahore Biennale 2020, Пакістан).
АЙГЭРЫМ ТЫЛЕЎБАЙ
Дэкаланіянальная дзеячка, пісьменніца, члянкіня Artcom Platform, сучаснай платформы мастацтва і працы з супольнасцямі
МАРЫЯМ ЕГІАЗАРЯН
Даследчыца, рэжысёрка-дакументалістка і журналістка. У "Лабараторыі культурных і сацыяльных наратываў" яна дапамагае ў рэалізацыі праектаў па культурных правах, экалогіі і гендэрных даследаваннях. Марыям атрымала ступень бакалаўра на факультэце журналістыкі Ерэванскага дзяржаўнага ўніверсітэта (YSU), а ступень магістра - у
Каўказскай Школе Мультымедыйнай Журналістыкі і Медыяменеджменту пры Грузінскім Iнстытуце Грамадскіх Спраў (GIPA).
Каўказскай Школе Мультымедыйнай Журналістыкі і Медыяменеджменту пры Грузінскім Iнстытуце Грамадскіх Спраў (GIPA).
ДЫНАРА РАСУЛЕВА
Татарская мульцімоўная паэт_ка, пісьменніца, вядзе лабараторыі фем-пісьма і пісьма на забытых ці замешчаных родных мовах.
АЛТЫН КАПАЛАВА
Пісьменніца, мастачка і даследчыца, якая працуе з стварэннем эксперыментальных мастацкіх прадуктаў, спалучая навуку, мастацтва і палітыку. Яна ператварае вынікі сваіх антрапалагічных даследаванняў у мастацкія творы, накіраваныя на тое, каб зрабіць галасы ўразлівых супольнасцей больш гучнымі. Яе куратарскі вопыт ахоплівае выяўленчае мастацтва, тэатр і пісьменства.
НУКРЫ ТАБІДЗЭ
Антрапалагіня і квір актывістка з Абхазіі, жыве ў Тбілісі, Сакартвэла. Кансультуе фемінісцкія арганізацыі і калектывы, даследуе сацыяльныя рухі, нацыяналізм і цялесную палітыку ў пост-савецкай прасторы. Выкарыстоўвае паэзію як інструмент аднаўлення. У сваіх паэтычных працах працуе з вольным патокам асацыяцый і крэатыўнымі даследваннямі, піша этнаграфічны фікш на падставе свайго асабістага досведу.
ГАННА ЯНКУТА
Пісьменніца, перакладчыца і літаратуразнаўца. Аўтарка кнігі «Час пустазелля» (2023), паэтычнага праекта «Геалогія» / «Канстытуцыя» (2022), шэрагу твораў для дзяцей (у тым ліку серыі пра ката Шпрота і аповесці «Марта і яе мара пра снег») і шматлікіх артыкулаў і эсэ.
Перакладае з англійскай і польскай, пераклала на беларускую мову раманы Дж. Остэн «Пыха і перадузятасць», К. Ісігура «Не адпускай мяне», С. Руні «Нармальныя людзі» і інш. Стала перакладае для паэтычнай серыі «Паэты планеты» (М. Паўлікоўска-Яснажэўска, Б. Лесьмян, К. К. Бачыньскі, Дж. Кітс, Э. По і інш.).
Лаўрэатка прэміі «Дэбют» імя Максіма Багдановіча (2013). Двойчы ўдзельнічала ў стыпендыяльнай праграме Міністра культуры Польшчы «Gaude Polonia» (2012, 2021).
Перакладае з англійскай і польскай, пераклала на беларускую мову раманы Дж. Остэн «Пыха і перадузятасць», К. Ісігура «Не адпускай мяне», С. Руні «Нармальныя людзі» і інш. Стала перакладае для паэтычнай серыі «Паэты планеты» (М. Паўлікоўска-Яснажэўска, Б. Лесьмян, К. К. Бачыньскі, Дж. Кітс, Э. По і інш.).
Лаўрэатка прэміі «Дэбют» імя Максіма Багдановіча (2013). Двойчы ўдзельнічала ў стыпендыяльнай праграме Міністра культуры Польшчы «Gaude Polonia» (2012, 2021).
ЮЛЯ ЦІМАФЕЕВА
Паэтка і перакладчыца. Нарадзілася на Брагіншчыне, дваццаць гадоў пражыла ў Мінску. З канца 2020 года жыве за межамі Беларусі. Аўтарка чатырох беларускамоўных зборнікаў паэзіі, апошні з іх — «Воўчыя ягады» (2022), а таксама англамоўнага дзённіка паўсядзённага жыцця ў пратэсным Мінску. Яе творы перакладаліся на многія мовы, друкаваліся ў часопісах і анталогіях, асобнымі кнігамі выходзілі ў Польшчы, Германіі, Швецыі, Нідэрландах і ЗША.
ВОЛЬГА ГАПЕЕВА
Паэтка, мыслярка, піша прозу, часам драматургію і кнігі для дзяцей. Займаецца літаратурным перакладам з розных моваў (англійскай, нямецкай, японскай). Мае навуковую ступень у лінгвістыцы. Творы перакладзеныя больш чым на 15 моваў свету. Стыпендыятка міжнародных праграм для пісьменнікаў і перакладчыкаў (Аўстрыя, Германія, Латвія, Швейцарыя), удзельніца шматлікіх міжнародных літаратурных фестываляў (Славенія, Германія, Калумбія, Чэхія, Швейцарыя, Польшча і інш.).
Аўтарка кніг паэзіі «Словы якія са мной адбыліся» (2020), «Парадокс „Немаўля“» (2022), «Граматыка снегу» (2017) і інш., раманаў «Кэмэл-трэвэл» (2019) і «Самота, што жыла ў пакоі насупраць» (2021), кніг для дзяцей «Сумны суп» (2014), «Дзве Авечкі» (2017), «Адна Шкарпэтка» (2020).
Аўтарка кніг паэзіі «Словы якія са мной адбыліся» (2020), «Парадокс „Немаўля“» (2022), «Граматыка снегу» (2017) і інш., раманаў «Кэмэл-трэвэл» (2019) і «Самота, што жыла ў пакоі насупраць» (2021), кніг для дзяцей «Сумны суп» (2014), «Дзве Авечкі» (2017), «Адна Шкарпэтка» (2020).
ГАННА КОМАР
Паэтка, перакладчыца, пісьменніца. Аўтарка паэтычных зборнікаў «Страх вышыні», «Recycled», «Мы вернемся», «Вызвалі або бяжы» і «Трыпутнік». Уганараваная прэміяй за свабоду слова 2020 Нарвежскага саюза пісьменнікаў. Скончыла магістратуру Уэстмінстарскага Універсітэта (Creative Writing: Writing The City), цяпер робіць PhD у Брайтанскім Універсітэце. Жыве ў Лондане.
У творчасці асвятляе тэмы дзіцячых траўм і стасункаў з бацькамі, уплыву патрыярхальнага грамадства на жыццё жанчыны, тэмы хатняга і дзяржаўнага гвалту, загойвання ранаў і адбудоўвання сябе.
У творчасці асвятляе тэмы дзіцячых траўм і стасункаў з бацькамі, уплыву патрыярхальнага грамадства на жыццё жанчыны, тэмы хатняга і дзяржаўнага гвалту, загойвання ранаў і адбудоўвання сябе.
КРЫСЦІНА БАНДУРЫНА
Паэтка, рэдактарка паэзіі, публіцыстка. У тэкстах гаворыць пра гвалт (ад хатняга да палітычнага), правы чалавека, пра любоў і нянавісць. Адкрытая лесбійка. Аўтарка зборнікаў вершаў «Homo» (2019), «Псалмы и сонники» (2021), «Самае трывожнае лета» (2023).
Рэдактарка «Анталогіі беларускага верлібра», зборнікаў вершаў «Вада пачынае жыць» Артура Камароўскага, «Свистящий алфавит» Вольгі Маркітантавай, «Побач» Насты Кудасавай, «Цела мігдалу» Ганны Шакель. Рэдагуе інтэрнет-часопіс сучаснай беларускай паэзіі «Taubin».
Жыве ў Мінску.
Рэдактарка «Анталогіі беларускага верлібра», зборнікаў вершаў «Вада пачынае жыць» Артура Камароўскага, «Свистящий алфавит» Вольгі Маркітантавай, «Побач» Насты Кудасавай, «Цела мігдалу» Ганны Шакель. Рэдагуе інтэрнет-часопіс сучаснай беларускай паэзіі «Taubin».
Жыве ў Мінску.
ТОНI ЛАШДЭН
Менская пісьменні:ца, квір-фем актывіст:ка і журналіст:ка. Су-арганізатар:ка лабараторыі феміністскага пісьма «Расцяжэнне», удзель:ніца праэкту #FREEALLWORDS, прысвечаннага свабодзе літаратуры і галасам палітзняволенных. Тэксты тоні публікаваліся ў зінах «Где-то», «На себя», «Фігуры», «Інтэрвал», у журналах «Мінкульт», «Polyglot» (Canada), «Pepper» (USA), а таксама на парталах «ЛітРадыё», «УЖ», «The Village», Feminist Orgy Mafia". Удзельні:ца каллектыўных зборнікаў «Нам есть, что сказать», «Пакой», «Маленькая книга о женской* сексуальности». Аўтар:ка кніг «Последний автобус уходит в восемь» (Галіяфы, 2021) і «15 дней, когда я умирала» (Кааператыў Лістоўка, 2019).
УЛАДА ХМЕЛЬ
Стваральніца праекта «Фігуры», прысвечанага жаночаму пісьму, рэдактарка, а таксама драматургіня і пісьменніца. П'есы ўваходзілі ў лонг- і шорт-лісты беларускіх і міжнародных конкурсаў і фестываляў «Writebox», «Любимовка», «Eurodram» і іншых, былі пастаўленыя і выдаваліся ў зборніках.
МАРНІ ВІШНЕЎСКАЯ
Феміністка і актывістка, культурная дзеячка і арганізатарка мерапрыемстваў у галіне мастацтва/візуальных практык.
Су-арганізатарка лабараторыі феміністскага пісьма «Расцяжэнне», удзельніца калектыва «тэндар на гендар».
Су-арганізатарка лабараторыі феміністскага пісьма «Расцяжэнне», удзельніца калектыва «тэндар на гендар».
Удзел у лабараторыі бясплатны. Для ўдзелу неабходна падаць заяўку да 11 верасня 2023, 23:59 па Менску. Вынікі адбору мы дашлем не пазней за 15 верасня.
Калі ласка, звярніце ўвагу: мы прымаем у лабараторыю на конкурснай аснове. Гэта значыць, што ваша ананімная заяўка будзе прачытаная мінімум 3 людзьмі з арг. складу лабараторыі. Яны будуць ацэньваць заяўку па крытэры матывацыі ўдзелу.
Калі ласка, звярніце ўвагу: мы прымаем у лабараторыю на конкурснай аснове. Гэта значыць, што ваша ананімная заяўка будзе прачытаная мінімум 3 людзьмі з арг. складу лабараторыі. Яны будуць ацэньваць заяўку па крытэры матывацыі ўдзелу.
Як падаць заяўку?
Частыя пытанні
Удзел у лабараторыі бясплатны, і мы будзем прыяртызаваць заяўкі ад тых, хто плануе ўдзельнічаць ва ўсіх 14 анлайн-сустрэчах лабараторыі з верасня па снежань.
Сустрэчы будуць праходзіць раз на тыдзень па нядзелях, у адзін і той жа час, 13.00−15.00 па Менску. Калі вы ўжо зараз ведаеце, што ў вас не будзе атрымлівацца далучыцца да лабараторыі, мы прапануем вам наведаць адкрытыя сустрэчы фармату artist talk, якія мы будзем праводзіць з літаратар:камі паралельна з асноўнай лабараторыяй.
Сачыць за анонсамі адкрытых сустрэч можна тут.
Сустрэчы будуць праходзіць раз на тыдзень па нядзелях, у адзін і той жа час, 13.00−15.00 па Менску. Калі вы ўжо зараз ведаеце, што ў вас не будзе атрымлівацца далучыцца да лабараторыі, мы прапануем вам наведаць адкрытыя сустрэчы фармату artist talk, якія мы будзем праводзіць з літаратар:камі паралельна з асноўнай лабараторыяй.
Сачыць за анонсамі адкрытых сустрэч можна тут.
Так, гэтая лабараторыя для вас.
Мы пачнем лабараторыю з сустрэчы аб базавых паняццях дэкаланіяльнай тэорыі і практыкі, а акрамя гэтага прапануем спіс чытання для знаёмства з базавымі тэкстамі аб дэкаланіяльнай оптыцы. Звярніце ўвагу: гэта не адукацыйны курс. Мы не будзем вучыць ці паглыблена займацца дэкаланіяльнай тэорыяй, мы будзем займацца літаратурнай практыкай.
Фемінісцкае пісьмо ставіць у цэнтр перажыванні і досвед жанчын, транс і небінарных людзей і проста гаворыць пра структуры прыгнёту, з якімі сутыкаюцца гэтыя групы. У рамках фемінісцкага пісьма асэнсоўваюцца тэмы жаночай* сэксуальнасці, цялеснасці і фізіялогіі, гвалту, насалоды, сэксу, палітычнага ўдзелу, сям'і, рамантычных і сяброўскіх адносін, хваробы ці страты, спосабаў гаварэння і пісання пра досвед гістарычна выключаных груп і шмат чаго іншага. Калі вас цікавіць нешта з гэтых тэм — мы будзем рады ўбачыць вас.
Мы ведаем, што геаграфія і прыналежнасць да лакацый могуць быць складанымі тэмамі для людзей. Да ўдзелу ў гэтай лабараторыі мы запрашаем тых, хто самаідэнтыфікуецца як чалавек з Беларусі. Для таго каб падацца, неабавязкова знаходзіцца ў Беларусі.
Так, ваш удзел, у тым ліку фінальны тэкст, могуць быць цалкам ананімнымі.
Так, гэтая лабараторыя — транс інклюзіўная прастора. Мы лічым, што транс людзі сутыкаюцца з сістэматычным выключэннем і прыгнечаннем свайго голасу, незалежна ад таго, ці з’яўляюцца яны жанчынамі, мужчынамі ці небінарнымі транс людзьмі. Адной з мэтаў нашай лабараторыі мы лічым стварэнне прасторы, дзе тэксты транс людзей могуць быць створаныя і апублікаваныя.
Гэта лабараторыя — сумесны праект архіва фемінісцкага пісьма «Расцяжэнне» і літаратурнага зіна «Фігуры».
«Расцяжэнне» — гэта супольнасць беларускіх літаратар:ак, якія праз сваё пісьмо шукаюць спосабы ствараць фемінісцкую альтэрнатыву для культуры і літаратуры Беларусі. «Расцяжэнне» як архіў было створана ў 2022 пасля правядзення лабараторыі пісьма пра траўму і боль, звязаныя для людзей з Беларусі з 2020 і эміграцыяй.
«Фігуры» — гэта праект пра жаночае пісьмо на мяжы публіцыстычнага і мастацкага. Праект хоча падгучваць галасы тых, каму часта не давалі прасторы для гаварэння, і выносіць у публічнае поле тэмы, якія не прынята абмяркоўваць.
«Расцяжэнне» — гэта супольнасць беларускіх літаратар:ак, якія праз сваё пісьмо шукаюць спосабы ствараць фемінісцкую альтэрнатыву для культуры і літаратуры Беларусі. «Расцяжэнне» як архіў было створана ў 2022 пасля правядзення лабараторыі пісьма пра траўму і боль, звязаныя для людзей з Беларусі з 2020 і эміграцыяй.
«Фігуры» — гэта праект пра жаночае пісьмо на мяжы публіцыстычнага і мастацкага. Праект хоча падгучваць галасы тых, каму часта не давалі прасторы для гаварэння, і выносіць у публічнае поле тэмы, якія не прынята абмяркоўваць.
Хто арганізуе гэту лабараторыю?
